Materialenbank
Laat je informeren of inspireren door de materialen in deze databank!
In de materialenbank vind je concrete methodieken, publicaties, folders, studies, boeken en lesmaterialen, die je kunnen helpen om meertaligheid een plaats te geven in jouw praktijk. Om de materialen te vinden die jou interesseren, kun je de zoekfunctie hieronder gebruiken, of de filters die je links terugvindt. Gewoon wat rondkijken? Dan kun je hieronder ook door de volledige lijst scrollen. Veel lees- en kijkplezier!
Heb je zelf een suggestie voor een materiaal dat nog niet in onze databank zit? Vul dan dit formulier in, en laat het ons weten! Vond je ergens een foutje of is er iets anders aan de hand met een van de materialen? Dan mag je ons dat ook altijd melden per mail.
Aan de slag met meertaligheid in jouw klas: posters met tips voor kleuter, lager en secundair
Op zoek naar enkele leuke tips om bij jou in de klas met meertaligheid aan de slag te gaan? Naar aanleiding van de Dag van de Thuistaal (jaarlijks op 21 februari) ontwikkelde Onderwijscentrum Gent enkele posters met concrete tips voor het ...Meer info
Affiche voor Gentse scholen - Dag van de Thuistaal: het mooiste woord
Wil je als Gentse school aan de slag rond de Dag van de Thuistaal? Op deze pagina kun je materiaal downloaden om bij jou op school mee aan de slag te gaan!Meer info
Alaboemsasa
Vormingspakket met begeleidende DVD Dit is een informatieve DVD over hoe op een positieve manier (in meertalige contexten) het Nederlands gestimuleerd kan worden in jeugdbewegingen en buitenschoolse opvang. “Positief“ verwijst hier naar een vorm van taalstimulering waarbij, met als uitgangspunt da...Meer info
Anamnese Meertalige kinderen (AMK)
Vragenlijst In het diagnostische proces bij meertalige kinderen, al dan niet van allochtone afkomst, neemt de anamnese een belangrijke plaats in. De Sig-intervisiewerkgroep Meertalige kinderen formuleerde een aantal kritische bedenkingen bij de vragenlijst ‘Anamnese Meertaligheid’ van Mirjam Blumenthal en Manuela Juli...Meer info
Kennisdossier - Antwoorden op vragen over omgaan met meertaligheid in het onderwijs in het Nederlandse taalgebied
Hoe kan je op school en in de klas omgaan met de verschillende thuis- en moedertalen van leerlingen? Wat zijn essentiële elementen om op scholen tot een talenbeleid te komen dat recht doet aan alle talige competenties van leerlingen? K...Meer info
Automechanica en carrosserie - beeldwoordenboeken
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Beeldwoordenboeken over tal van thema's
Met dit online beeldwoordenboek kan je leerlingen woorden laten inoefenen volgens thema: schoolgerief, kledij, voedsel, beroepen, dieren, enzovoort. Eerst is er telkens aandacht voor de uitspraak en de schrijfwijze. Leerlingen kunnen dit op hun eigen tempo inoefenen. Daarna kunnen ze ...Meer info
Boeken voor peuters en kleuters in verschillende talen
Op impuls van het Nederlands Jeugdinstituut werd een serie boeken voor peuters en kleuter uitgegeven, in het Nederlands, Duits, Turks, Arabisch, Papiamento en Engels. Er is gekozen voor mooie, ontroerende en spannende verhalen met kleurrijke illustraties die kinderen zeker zullen ...Meer info
Boekenlijst: leestips voor OKAN-leerlingen
Geschikte boeken vinden voor OKAN-leerlingen: het is vaak geen eenvoudige zoektocht. Enerzijds moet je immers rekening houden met de taalcompetentie Nederlands van jonge nieuwkomers, die vaak nog in volle ontwikkeling is, maar anderzijds zijn veel van de boeken die daaraan ...Meer info
Bouw - beeldwoordenboeken
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Brochure voor ouders: 'Je kind meertalig opvoeden: dat is positief!'
Ouders, grootouders, broers en zussen, kinderbegeleiders… die veel praten met je kind, helpen bij de taalontwikkeling. Al vanaf de geboorte kan een kind een of meerdere talen leren. Tegelijk of opeenvolgend. Als ouder heb je wellicht vragen als je meertalig ...Meer info
Buitengewoon talig
Pakket Gedurende vier jaar organiseerde het Regionaal Integratiecentrum Foyer een werkgroep met leerkrachten uit verschillende secundaire scholen Buitengewoon Onderwijs type 1 uit Vlaanderen en Brussel om samen lesmaterialen talensensibilisering op maat te ontwikkelen binnen de verschillende opleidingsvormen. Dit resulteerde in het ...Meer info
Checklist Functioneel meertalig leren
Wil je aan de slag met functioneel meertalig leren bij jou op school, of ben je daar al volop mee bezig en wil je er verder in groeien, dan kan wat inspiratie zeer welkom zijn. Het concept ‘functioneel meertalig leren’ werd...Meer info
Chemie - Periodiek systeem der elementen
Het periodiek systeem der elementen is een tabel met daarin de chemische elementen, geordend volgens hun atoomnummers.Meer info
Contrastieve analyse: vergelijking tussen het Nederlands en andere talen
Eindopdrachten taalanalisten De hogeschool Thomas More biedt een cursus taalanalist aan, waarbij je de nodige tools aangereikt krijgt om professionals te ondersteunen bij het vaststellen van taalontwikkelingsstoornissen bij meertalige kinderen. Voor logopedisten is dat immers geen eenvoudige taak, omdat ze ...Meer info
De klas van IMMI
Boekenreeks Deze boekenreeks is ontworpen in de peuterklas zelf. Ze is gegroeid vanuit de nood aan herkenbaarheid van alle kinderen die zich in een superdiverse klas bevinden en zal samen met hen evolueren. Alle verhalen spelen zich af in de ...Meer info
Digitale kamishibai
De vertelkiosk is opgevat als een moderne versie van de rondreizende kamishibai uit de Japanse traditie en kan telkens op andere plekken geïnstalleerd worden om kinderen met voorlezen en boeken in contact te brengen. De mobiele vertelkiosk is uitgerust m...Meer info
Diversiteit in Actie (DIVA)
Website Diversiteit In Actie Diversiteit In Actie, of kortweg DIVA, wil lerarenopleiders en leraren (in opleiding) op een interactieve manier professionaliseren en inspireren om actief aan de slag te gaan met diversiteit. Binnen het thema taaldiversiteit kan je via achtergrondinformatie, ...Meer info
E-learningmodule 'Taalontwikkeling, taalstimulering en meertaligheid'
Een gratis e-learningmodule om je kennis en vaardigheden te versterken over het brede thema ‘taal’ met focus op baby’s, peuters en kleuters en om in je dagelijkse werking met deze thema’s aan de slag te gaan. Duurtijd: +- 2,5 uur, o...Meer info
Economie - tips voor taalondersteuning
In dit document vind je een aantal tips om taalondersteuning te bieden aan nieuwkomers in de les economie.Meer info
EDINA-platform
Het EDINA-project - EDucation of International Newly Arrived migrant pupils - brengt beleidsmakers, scholen en onderzoekers uit Finland (Helsinki), België (Gent) en Nederland (Rotterdam en Utrecht) samen. De resultaat van dit project is een online platform die ondersteuning biedt aan g...Meer info
Eerste hulp bij anderstalige nieuwkomers
Deze brochure biedt hulp aan iedereen die voor het eerst met anderstalige nieuwkomers in de lagere school te maken krijgt. Ben je klasleerkracht, AN-leerkracht, zorgleerkracht of -coördinator of directeur in een lagere school? Dan is de kans groot dat j...Meer info
Elektriciteit - beeldwoordenboeken
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Elke taal haar verhaal
Bundel voor begeleiders ‘Elke taal haar verhaal’ is een handleiding voor begeleiders die vormingssessies willen organiseren voor anderstalige ouders met kleuters. De bundel is ingedeeld in vier thema’s: het verhaal van meertaligheid, een taalrijke omgeving op school, een taalrijke om...Meer info
EXPOO: thema 'taalstimulering en meertaligheid'
Op deze website vinden professionals allerlei informatie over taalstimulering en meertaligheid. Omdat de processen van taalverwerving en meertaligheid parallel lopen, vind je op deze website algemene info over taalverwerving en meer verdiepende informatie rond meertaligheid terug. De informatie is gericht ...Meer info
Frans - Evaluatiefiche vaardigheden
Met deze evaluatiefiche kun je de taalvaardigheid Frans van een (ex-)OKAN-leerling in kaart brengen, na een beperkte instapcursus. De fiche is in Wordformaat en laat zich dus makkelijk aanpassen aan je aanpak en de context van de leerling.Meer info
Frans - Vervoeging van werkwoorden en werkwoordstijden
Deze documenten bieden een handig overzicht en stappenplan voor leerlingen, om hen te helpen bij het vervoegen van werkwoorden.Meer info
Frans - Uitspraak oefenen
De uitspraak van het Frans verschilt op sommige punten duidelijk van die het Nederlands. Niet evident dus, maar tegelijk zijn er ook veel aanknopingspunten. Vaak ken je immers al een aantal typische uitspraken in het Frans, en het Nederlands heeft ...Meer info
Functioneel meertalig leren in de praktijk: drie posters voor in de klas
Maak functioneel meertalig leren zichtbaar bij jou op school en in de klas, met deze drie posters. Win de bingo door meertalige activiteiten te doen, knip meertalige uitdagingen uit en ga ze aan met je leerlingen, of leer bij over ...Meer info
Functioneel meertalig leren in het secundair onderwijs: alle materialen
Op deze pagina verzamelen we al het materiaal uit het project ‘Functioneel meertalig leren in het secundair onderwijs’, dat van 2018 tot 2020 liep bij Onderwijscentrum Gent. Meer weten over dit project? Surf dan naar http://stad.gent/functioneelmeertaligleren. Deze pagina wordt ...Meer info
Fundels prentenboeken
Bestaande prentenboeken komen tot leven op een interactieve manier voor kinderen tussen drie en zeven jaar. Het digitale prentenboek omvat een animatie aangevuld met leuke teken-, speel- en doe-activiteiten.Meer info
Geluiden in verschillende talen
Honden, kikkers, eten, drinken, niezen. Alles maakt een geluid! En het klinkt allemaal verschillend in verschillende talen. Een haan doet bijvoorbeeld ‘kukeleku’ in het Nederlands en ‘cocorico’ in het Frans. Deze website bevat een verzameling van leuke tekeningen en geluiden van vers...Meer info
Geschiedenis - Historische bronnen in andere talen
Op deze website, ontwikkeld door twee studenten in het kader van hun eindwerk, vind je tal van links naar collecties historische (vooral schriftelijke) bronnen in verschillende talen. Leerkrachten geschiedenis krijgen zo een hulpmiddel aangereikt om meertalige leerlingen actiever te betrekken ...Meer info
Goochelen met woorden
Gratis lesmateriaal voor anderstalige nieuwkomers ‘Goochelen met woorden’ is een driedelige reeks die door het Centrum voor Taal & Onderwijs (KU Leuven) specifiek voor anderstalige nieuwkomers in het basisonderwijs is ontwikkeld. Op de website van het CT&O kunnen ...Meer info
Groeiboek Anderstalige Nieuwkomers
Het Onderwijscentrum Brussel heeft dit groeiboek ontwikkeld in samenwerking met Brusselse leerkrachten. Deze handreiking is er voor leraren en teams die zorg willen dragen voor anderstalige nieuwkomers in het basisonderwijs.Meer info
Haal meer uit meertaligheid
Leerkrachten in het Vlaamse basisonderwijs krijgen steeds meer te maken met een taaldivers leerlingenpubliek in hun klas. In de meeste scholen probeert men deze leerlingen het Nederlands als schooltaal aan te leren door hen onder te dompelen in een Nederlands ...Meer info
Handboek taalbeleid basisonderwijs
In dit boek wordt alle belangrijke informatie over taalbeleid op de basisschool bij mekaar gebracht en de vragen die daarbij horen beantwoord. Hoe kan je de taalontwikkeling van kleuters en leerlingen stimuleren? Hoe omgaan met taal in leergebieden als wiskunde, ...Meer info
Handboek taalbeleid secundair onderwijs
Veel leerkrachten en directies uit het secundair onderwijs stellen zich de vragen als: hoe kan je de taalontwikkeling van leerlingen van de verschillende studierichtingen stimuleren? Hoe omgaan met taal in alle vakken? Hoe omgaan met meertaligheid? Hoe taalcompetenties opvolgen en ...Meer info
Het meertalige kind. Een eerste kennismaking
Een echte kennismaking met het meertalige kind, dat in al zijn facetten wordt beschreven. Ook de omgeving wordt in kaart gebracht, om zo gerichte aanbevelingen te kunnen doen: hoe kun je omgaan met meertalige kinderen in de opvang, op school ...Meer info
Het succes van tweetalig opvoeden
Gids voor ouders en opvoeders Dit boek wil ouders en opvoeders helpen om de vraag te beantwoorden of het al dan niet een goed idee is om hun kinderen tweetalig op te voeden. Enkele hoofdstukken geven inzicht in de taalontwikkeling ...Meer info
Het verhaal van Jacub
Materialenbundel Dit pakket wil opvoeders van kinderen handvatten geven om een keuze te maken bij het kiezen van hun thuistaal en hen inzicht geven in de rol die ze kunnen vervullen bij de taalontwikkeling van hun kind. De werkvorm bestaat ...Meer info
Hoe communiceer je met ouders? Tips voor scholen
Huis van het Nederlands Brussel heeft in samenwerking met Onderwijscentrum Brussel twee handige gidsen ontwikkeld, met concrete tips voor scholen over hoe ze kunnen communiceren met anderstalige ouders. Voor het basis- en het secundair onderwijs werden twee aparte gidsen ontwikkeld. ...Meer info
Hoe kinderen meertalig opgroeien
Steeds meer ouders kiezen ervoor om hun kinderen meertalig op te voeden. In deze gids tonen de auteurs dat meertalig opvoeden perfect mogelijk is en een verrijking kan zijn voor de kinderen en het gezin. Dat geldt niet alleen voor ...Meer info
Hout - beeldwoordenboeken
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Huishoudkunde - beeldwoordenboeken
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Ik zag twee beren. J’ai vu deux ours. İki ayi görmüştüm
Prentenboek Heb je ooit het kinderliedje ‘Ik zag twee beren’ in het Frans gehumd? Of in het Turks? In ons land wonen heel wat kinderen die ‘ja’ zullen antwoorden. Voor hen maakten Gerlinde Gilissen, een bevlogen kunstwetenschapper, en Marcel Witte, gedreven...Meer info
Is die taal van ver of van hier?
Wegwijs in talensensibilisering, van kleuters tot adolescenten Dit boekje, de wegwijzer, is bedoeld voor leerkrachten, coördinatoren en directies die op hun school talensensibiliserend willen werken of meer inzicht willen krijgen in de sterke en minder sterke kanten van hun a...Meer info
Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind!
In de context van migratie en meertaligheid hebben ouders vaak behoefte aan informele steun bij de opvoeding van hun kinderen. Het opvoeden wordt nog complexer wanneer ze geconfronteerd worden met een andere taal, andere opvoedingswaarden, normen en verwachtingen. Ze twijfelen ...Meer info
Kamishibai
De kamishibai, een vertelkoffertje, is in veel bibliotheken, scholen, kinderdagverblijven en verzorgingstehuizen onderdeel van de voorlees- en vertelpraktijk. Het grote voordeel is de sfeer: er ontstaat een soort van magie rond het koffertje waarin zich een verhaal bevindt. Dat verhaal ...Meer info
Kantoor / Office / onthaalbediende - beeldwoordenboek
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Kijkwijzer Functioneel meertalig leren
Wil je aan de slag met functioneel meertalig leren bij jou op school, of ben je daar al volop mee bezig en wil je er verder in groeien, dan kan wat inspiratie zeer welkom zijn. Het concept ‘functioneel meertalig leren’ werd...Meer info
Kijkwijzer: thuistaal in een krachtige leefomgeving (buitenschools)
Deze kijkwijzer, afkomstig uit het boek ‘Meertaligheid: een troef!’, is specifiek gericht op de thuistaal. Het is een krachtig middel om de visie op meertaligheid in een krachtig talenbeleid te implementeren. Deze kijkwijzer is gebaseerd op ZIKO, een zelfevaluatie-instrument van ...Meer info
Kijkwijzer: thuistaal in een krachtige leeromgeving (basisonderwijs)
Deze kijkwijzer, die afkomstig is uit het boek ‘Meertaligheid: een troef’, is specifiek gericht op de thuistaal en is een krachtig middel om de visie rond meertaligheid in een krachtig talenbeleid te implementeren. De kijkwijzer kan als meet- en reflectie-instrument ...Meer info
Kind en Gezin: website over meertaligheid
Deze website verzamelt alle informatie over taal en meertaligheid bij baby’s en peuters. Omdat de processen van taalverwerving en meertaligheid parallel lopen, vind je op deze website algemene info over taalverwerving, taalstimulering en meer verdiepende informatie rond meertaligheid terug. De...Meer info
Kinderboeken in verschillende talen
Deze lijst bevat boeken in het Arabisch, Berbers, Chinees, Frans, Hindi, Papiamentu, Spaans, Somalisch en Turks. Sommige boeken zijn volledig in de genoemde taal, andere zijn tweetalig (in combinatie met het Nederlands of het Engels). Daarnaast is er nog een ...Meer info
Krachtig onderwijs voor anderstalige nieuwkomers: welke rol kan ik spelen als klasleerkracht?
Een anderstalige nieuwkomer in de klas: het kan een stevige uitdaging zijn voor jou als klasleerkracht. Misschien krijg je ondersteuning op je school van een AN-leerkracht of zorgcoördinator, maar dan nog is het niet altijd evident om te weten h...Meer info
LEA Plurilingual and pluricultural awareness in language teacher education
A training kit LEA is een Europees project dat resulteerde in de lesfiches talensensibilisering voor de lerarenopleiding en nascholing. Foyer nam deel aan dit project.Meer info
Leerlijn alfabetisering voor nieuwkomers in OKAN/ISK
Welke stappen nemen analfabete leerlingen in de onthaalklas (OKAN)? Hoe leren leerlingen snel lezen en schrijven in het Latijnse schrift, zodat ze mee kunnen doen aan de lessen voor gealfabetiseerde leerlingen? Met de *Leerlijn alfabetisering ISK** krijgen leraren een handreiking ...Meer info
Lego Lingua
Spelmateriaal ‘Lego’ betekent ‘speelgoed’ in het Deens en ‘Lingua’ is ‘taal’ in het Latijn. ‘Lego Lingua’ bevat 5 spellen voor spelers van 8 tot 88 jaar. Er kunnen workshops gedownload worden, waardoor spelleiders op een talensensibiliserende manier met elk spel aan de slag ...Meer info
Leren leren
Zelfstandig werken en studeren is voor veel jongeren een lastige opgave, en dat geldt bij uitstek voor nieuwkomers die nog volop bezig zijn met hun eerste stappen in het Nederlands. Voor hen zijn overzichten en visualisaties des te belangrijker. Op ...Meer info
Lesactiviteiten meertaligheid - basisonderwijs
Samen met leerkrachten uit het basisonderwijs ontwikkelde SLO, het Nederlandse expertisecentrum voor leerplanontwikkeling, diverse lesactiviteiten rond meertaligheid. In deze bundel vinden leraren uit het kleuter- en lageronderwijs handvatten om op een laagdrempelige en positieve manier aandacht te schenken aan meertaligheid.Meer info
Liedjes en poëzie in verschillende talen
Op zoek naar kinderliedjes, versjes of gedichten in verschillende talen? Dan bieden deze websites alvast inspiratie. Er zijn veel liedjes die in verschillende talen bestaan, waardoor het makkelijk is om een versie van je favoriete kinderlied terug te vinden in ...Meer info
Loopbaanoriëntatie voor OKAN: wat wil jij worden?
Wat wil je worden? Welk beroep vind je leuk? Misschien wil je wel iets met techniek gaan doen en denk je aan automonteur. Je kunt ook in een ziekenhuis gaan werken. Of kok worden, of kapper… Er zijn héél véél...Meer info
Ninnah Oh. Slaapliedjes rond de Middellandse Zee
Prentenboek met cd Dit prentenboek met cd biedt een verzameling traditionele slaapliedjes uit gebieden rond de Middellandse Zee. Archeoloog Bas Bogaerts en danser/muzikant Eva Schampaert gingen tijdens hun motortocht door deze landen op zoek naar voorbeelden van dit cultureel ...Meer info
Maankinderen
Toegankelijke kinderverhalen in het Nederlands én het Turks Maankinderen is een driedelige verhalenbundel met 9 meeslepende verhalen over Eray en zijn zusje Aysel. Deze twee kinderen uit een Turks gezin in Vlaanderen beleven afwisselend spannende, ontroerende en grappige avonturen. In deze b...Meer info
Magazijnwerker & heftruck - beeldwoordenboeken
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Mama Lisa's World: liedjes en filmpjes van over de hele wereld
Op de website ‘Mama Lisa’s World’ vind je liedjes en filmpjes voor kinderen in talen van over de hele wereld. Het is een geweldige manier om kinderen te helpen andere talen en culturen te ervaren. Elk nummer bevat de ...Meer info
Man over woord
Videofragmenten die talensensibiliserend kunnen ingezet worden In Man over woord gaat Pieter Embrechts niet op zoek naar de regeltjes, maar naar de schoonheid en de geheimen van onze taal. Waarom hebben de West-Vlamingen het zo moeilijk met het verschil tussen ...Meer info
Mantra Lingua
Mantra Lingua biedt een collectie van tweetalige (prenten)boeken (Engels + andere taal) aan voor meertalige kinderen en ouders. De boeken zijn ook bruikbaar in de klas.Meer info
Meer dan één taalbeschouwing
Meer dan één taalbeschouwing is een lessenpakket over talen, meertaligheid en taaldiversiteit uitgegeven door Integratiecentrum Foyer. Met dit lessenpakket wordt taaldiversiteit aangeboord als bron om stil te staan bij hoe talen in elkaar zitten en op welke manier ze worden ge...Meer info
Meertalig opvoeden. Uw kind zal u dankbaar zijn
Boek voor ouders en opvoeders over meertalig opvoeden. Alle vragen over meertaligheid en meertalig opvoeden worden beantwoord. Boordevol tips! Een meertalige opvoeding is een mooi cadeau voor een kind. Meertalige kinderen zijn flexibeler en bouwen een enorme woordenschat en een ...Meer info
Meertalig opvoeden in ons gezin: kameleonboekje
In dit uitklapboekje, worden verschillende elementen van een meertalige opvoeding bekeken: Wie spreekt welke taal? Waarvoor moeten die talen dienen? Wat zijn de wensen van de familieleden? Op deze manier kunnen ouders, eventueel samen met professionals, een uitgebreid inzicht krijgen ...Meer info
Meertalige ontwikkeling
Adviezen over meertalige opvoeding bij een auditief/communicatieve beperking Uit de literatuur is bekend dat ouders van kinderen met een auditief/communicatieve beperking moeite hebben om normale, taalstimulerende gesprekken met hun kinderen te voeren. Meertalige ouders voelen zich vaak verantwoordelijk ...Meer info
Meertaligheid, een troef! Inspirerend werken met meertalige kinderen op school en in de buitenschoolse opvang
Steeds meer kinderen worden in een andere taal dan het Nederlands opgevoed. Hun talenrijkdom is geen struikelblok, maar net een bron voor leren en een onmisbaar startpunt voor het snel en efficiënt verwerven van het Nederlands als schooltaal. Wie d...Meer info
Meertaligheid en onderwijs
Nederland en Vlaanderen worden steeds meertaliger. Die talige diversiteit is een rijkdom voor de samenleving en het onderwijs, maar brengt ook nieuwe uitdagingen met zich mee. Enerzijds wordt meertaligheid gezien als een cruciale katalysator op het vlak van burgerschap en ...Meer info
Meertaligheid op het speelplein
Ben je als speelpleinanimator op zoek naar tips om de interactie in een meertalige speelcontext te verhogen? Dan vind je op de website van VDS (Vlaamse Dienst Speelpleinwerk) tal van nuttige tips, voorbeelden, ondersteuningsmateriaal en veel inspiratie.Meer info
Meertaligheid op school is geen ideologie, het is een realiteit én een troef
Artikel Een opiniebijdrage vanuit Onderwijscentrum Gent over de meertalige realiteit in Gent, naar aanleiding van de reacties op de nota van GO! over hun visie op meertaligheid. ‘Meertaligheid is een realiteit in ons onderwijs, en het is ook een troef, ...Meer info
Meertaligheid stimuleren bij ouders en kinderen. Tips voor leerkrachten en schoolteams
Leerkrachten zien de school als een plaats waar kinderen op een zo kort mogelijke tijd Nederlands moeten leren. Maar ze zijn vaak nog te weinig voorbereid op de meertalige context waarin ze lesgeven. Meertalige ontwikkeling kent een aantal kenmerken die ...Meer info
Meertaligheid stimuleren in de vrije tijd. Tips voor monitoren
Cruciaal voor taalstimulering in de vrije tijd zijn talensensibilisering en een positieve omgang met meertaligheid. Talensensibilisering is een mooie aanleiding om op een speelse manier de brug te slaan van talige en culturele diversiteit naar de verwerving van het Nederlands. ...Meer info
Mijn eerste Europese talenportfolio. Mon premier portfolio Européen des langues
Talenportfolio Deze talenportfolio bestaat uit een bundel met een paspoort, een biografie, een dossier en een gids voor de leerling in zes verschillende talen: Nederlands, Frans, Italiaans, Roemeens, Turks en Spaans. De taalportfolio is gekoppeld aan de niveaus A1, A2 ...Meer info
Mode / verkoop - beeldwoordenboek
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
MoedINT2 (Moedertaal in het onderwijs Nederlands als tweede taal)
Als je Nederlands leert als tweede taal, krijg je onderwijs over allerlei moeilijke eigenschappen van de taal: het verschil tussen ‘de’ en ‘het’, het woordje ‘er’ – aspecten die moeilijk zijn voor íedereen die Nederlands leert. Maar afhankelijk van je moedertaal, kom je ook nog ...Meer info
Nederlands / OKAN / AN - didactische materialen
Leerkrachten die lesgeven aan anderstalige nieuwkomers zijn steeds op zoek naar didactische materialen en manieren om met die leerlingen aan de slag te gaan. Op deze pagina vind je enkele materialen / tools / posters / sjablonen verzameld. Op zoek naar meer? Dan ...Meer info
Nederlands / OKAN - vakantieboek
De leerkrachten van OKAN-leerlingen zetten zich maximaal in om hun leerlingen zo goed mogelijk te begeleiden, met het oog op zelfredzaamheid in hun onderwijscarrière en hun verdere leven. Ze besteden tijdens de schooluren veel aandacht aan differentiatie om op m...Meer info
Nik-nak - Tweetalige prentenboeken
‘Nik-nak’ is een initiatief van de Belgische vzw Herkes, wat in het Turks ‘iedereen’ betekent. De Nik-nak-boekjes zijn tweetalige boekjes voor kinderen, die ontstaan zijn uit de voorleeservaring bij anderstalige gezinnen in Antwerpen. Het Nederlands wordt telkens gecombineerd met een ...Meer info
O Mundo - een kleine wereldbibliotheek
Veel schoolklassen zijn gekleurd. Met de boeken van ‘O Mundo, een kleine Wereldbibliotheek’ wordt die kleur belicht. En klassen die niet gekleurd zijn? Die krijgen kleur door deze boeken. ‘O Mundo’ is een project van Iedereen Leest, dat de mooiste ...Meer info
Onderwijs voor de 21ste eeuw
De wereld verandert razendsnel. Moet ons onderwijs dan ook niet veranderen? Leren onze kinderen op school nog wel de cruciale dingen die ze nodig hebben in de maatschappij van de 21ste eeuw? Ons onderwijs is voortreffelijk, maar het werkt niet ...Meer info
Onzichtbaar
Prentenboek Onzichtbaar is een prentenboek over verlies. Het boek wil de dood van kinderen bespreekbaar maken voor kinderen. Het is gepubliceerd in het Latijn en in nog 25 andere talen.Meer info
Anderstalige nieuwkomers in het basisonderwijs: geen 'apart' verhaal
Pedagogisch cahier Steeds meer basisscholen onthalen anderstalige nieuwkomers. Onthaalleerkracht, klasleerkracht, zorgcoördinator, directeur… het hele schoolteam werkt samen aan optimale ontwikkelingskansen voor deze kinderen. Het onthaalonderwijs is immers geen apart verhaal maar een gedeelde verantwoordelijkheid van het hele schoolteam. Terecht ste...Meer info
Picto-Selector
Een stappenplan maken voor je kleuters? Een afspraak verduidelijken voor je anderstalige nieuwkomer? Een bericht voor anderstalige ouders voorzien van visuele ondersteuning? Dat kan gemakkelijk via Picto-Selector, een handig en gratis hulpmiddel voor leraren en ouders. Je vindt er meer ...Meer info
Pictogrammen
Communicatie versterken via pictogrammen Pictogrammen maken je boodschap extra duidelijk. Veel leraren gebruiken ze in de klas, maar ook voor communicatie met ouders zijn ze perfect bruikbaar.Meer info
Mechanica / Lassen / Buis- en pijpfitten - beeldwoordenboeken
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Plurilingualism and pluriculturalism in content-based teaching
A training kit Europees CLIL-project met volledig uitgewerkte lesfiches talensensibilisering in het Frans, Engels en Spaans voor het lager en het secundair onderwijs.Meer info
Postgraduaat Meertaligheid (Thomas More)
De Antwerpse hogeschool Thomas More organiseert een postgraduaatsopleiding rond meertaligheid, die voornamelijk gericht is op logopedisten met een interesse in meertaligheid. Ze krijgen er handvatten om meertalige kinderen met taalproblemen adequaat te behandelen. Hoe onderzoek je de moedertaal van een ...Meer info
Praat met uw kind
Poster met tips (Nederlands en Turks) Deze poster, die in samenwerking met het iCLB Gent werd ontwikkeld, biedt concrete taaltips voor Nederlandstalige en Turkstalige ouders.Meer info
ProBib - online leertraject 'Een meertalige bib voor baby's en peuters'
Iedereen Leest ontwikkelde een online traject voor bibliotheken die willen investeren in een meertalige werking voor baby’s en peuters. Het leertraject is het resultaat van een onderzoeksproject en werd al door bibliotheekprofessionals getest en goedgekeurd. Het leertraject omvat allerlei in...Meer info
Radioboeken
Boekjes voorgelezen in het Nederlands, Frans, Engels en Berbers Op 11 juli 2008 nam deBuren voor het eerst Radioboeken op voor kinderen van 6 tot 10 jaar. De vier verhalen van ongeveer 15 minuten werden door de schrijvers zelf (twee Nederlandstalige en twee Franstalige auteurs) ...Meer info
Reflectiewaaier: omgaan met meertaligheid in de kinderopvang (0-3 jaar). Tool voor ondersteuners
Deze Reflectiewaaier wil professionals met een ondersteunende functie in de kinderopvang een veelheid aan kennis en instrumenten aanreiken om kinderbegeleiders te versterken in het werken in een meertalige context. Zo kunnen ze samen een positieve context creëren voor alle k...Meer info
Rekenkisten voor nieuwkomers
De rekenkisten zijn ontwikkeld voor nieuwkomers die nog geen onderwijservaring hebben. Bij de rekenkisten zijn uitwerkingen gemaakt voor 9 domeinen/leerlijnen. Die zijn te downloaden op de website van LOWAN (zie ‘Links’ hieronder). Per uitwerking vind je informatie over de inhoud ...Meer info
Risk: oefen rekenwoordenschat in
Risk is een digitale tool waarmee OKAN-leerlingen en cursisten uit de basiseducatie de woordenschat kunnen inoefenen die ze nodig hebben voor rekenen. Deze tool werd ontwikkeld door een team van de Radboud Universiteit Nijmegen en is nog volop in ontwikkeling, ...Meer info
Ruimte voor nieuwe talenten
Maak op je school een meerjarenplan voor nieuwkomersleerlingen en gebruik de moedertaal van een leerling als opstapje voor het leren van Nederlands én andere vakken. Dat zijn twee belangrijke aanbevelingen uit de handreiking ‘Ruimte voor nieuwe talenten’. De brochure helpt leerk...Meer info
Schilderen - beeldwoordenboek
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Themanummer Meertaligheid
Signaal (nr. 79) Het vaktijdschrift Signaal van Sig (Sterk In Grenzen Verleggen) vzw, bracht een themanummer uit over hulp en therapie aan meertalige kinderen. Het nummer belicht het thema vanuit verschillende perspectieven met aandacht voor spel- en taalontwikkeling. Er worden handvatten ...Meer info
Speakaboo (app)
Koninklijke Kentalis, dat in Nederland slechthorende, doven of mensen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) ondersteunt, ontwikkelde de app ‘Speakaboo’. Logopedisten kunnen van die app gebruikmaken om de spraak- en fonologische ontwikkeling van een kind met een andere moedertaal te onderzoeken. Je ...Meer info
Taal begint thuis
website Ouders kunnen veel doen om de taalontwikkeling van hun kind te stimuleren. Maar wat precies? Om daarbij ondersteuning te bieden, ontwikkelde de gemeente Amsterdam in 2012 het Taaltips-programma, dat in 2016 doorging onder de naam ‘Taal begint thuis’. Het programma wordt ...Meer info
TaalGEZINd
Handleiding ter ondersteuning van oudersessies rond meertalig opvoeden Ouders spelen een cruciale rol in de taalontwikkeling. We willen hen versterken door hen te informeren, inzichten te verruimen, tips te geven en ervaringen uit te wisselen. De thuistaal versterken is belangrijk ...Meer info
Taal leren
Van kleuters tot volwassenen Hoe leren anderstalige kinderen, jongeren of volwassenen Nederlands? - Hoe creëren we een optimale leeromgeving voor taalonderwijs? - Kan NT2-onderwijs emancipatie mogelijk maken? Het aantal nieuwkomers in België en Nederland is de laatste jaren fe...Meer info
Taalmaatjes
Taalmaatjes is een ouderbegeleidingsprogramma voor logopedisten. De logopedist gaat samen met ouders op een laagdrempelige manier aan de slag om de communicatie en taal van het kind te stimuleren. Dit kan zowel individueel als in groep. De oudercursus biedt de ...Meer info
Taalondersteuning voor volwassen vluchtelingen - 57 tools
Geef je les aan anderstalige nieuwkomers en volwassen vluchtelingen of ben je hierbij betrokken? De Raad van Europa ontwikkelde voor jou een toolkit met 57 instrumenten en hulpmiddelen. Het materiaal gaat onder meer over de geopolitieke en juridische achtergrond bij migratie ...Meer info
Taalstoornissen bij meertalige kinderen
Wanneer het gaat over de diagnostiek en de behandeling van taalstoornissen bij meertalige kinderen, is het van belang om stil te staan bij de achtergrond van die kinderen (en hun ouders). Het boek biedt een eerste kennismaking voor diegenen die ...Meer info
Talen, mijn gedacht!
Handeleiding De uitleenbare tentoonstelling ‘Talen, mijn gedacht!’ werkt rond emoties die met het gebruik en het leren van talen gepaard gaan. Bij de tentoonstelling hoort deze handleiding met acht workshops. In 2008 opende Foyer de interactieve tentoonstelling ‘Talen, mijn gedacht!’, die voll...Meer info
Talen, ons gedacht!
Handleiding In de uitleenbare tentoonstelling ‘Talen, ons gedacht!’ reflecteren volwassenen over hun taalattitudes en meertalig opvoeden. Hierbij hoort deze handleiding met 5 workshops. ‘Talen, ons gedacht!’ is een interactieve tentoonstelling over taal en emotie voor meertalige volwassenen. In 2008 opende Foyer de inte...Meer info
Talen op een kier
Lesbundel Met de map ‘Talen op een kier’ kun je aan de slag met talensensibilisering. Bij talensensibilisering gaat het niet om het leren van talen, maar wel om het leren over talen. Zo wordt een positieve attitude ten aanzien van ...Meer info
Talensensibilisering in de klas: fiches voor het kleuter- en lageronderwijs
In het kader van het project talensensibilisering hebben het Steunpunt Diversiteit en Leren (UGent) en het Centrum voor Taal en Onderwijs (KU Leuven) lesfiches ontworpen. Ze hebben daarvoor het bestaand talensensibiliserend materiaal verzameld en dat aangevuld met nieuwe materialen. De ...Meer info
Talensensibilisering in het kleuter- en lager onderwijs. Tips voor de klas- en schoolpraktijk
In deze brochure wordt korte informatie gegeven over wat talensensibilisering inhoudt, wat de doelen ervan zijn, binnen welke eindtermen je eraan kan werken en hoe het past binnen het talenbeleid van je school. In de brochure staan een reeks tips ...Meer info
TALES@home – Talking about Language and EmotionS at home
TALES@home is een Europees project dat meertalige gezinnen wil ondersteunen in hun leer- en leefwereld. De focus ligt op de manier waarop gezinsleden omgaan met de verschillende talen in hun gezin, hoe ze die talen (willen) leren en wat ...Meer info
Thuis spreek ik ook
Activiteitenbundel Sinds 1999 vindt jaarlijks op 21 februari de Internationale Dag van de Thuistaal plaats. Met deze bundel krijg je alvast de nodige inspiratie om hier tal van leuke activiteiten rond op te zetten. De bundel werd uitgewerkt door het Kruispunt Migratie-Integratie, ...Meer info
Thuistaal voor leerkrachten
Themapakket Het themapakket stelt dat ouders het recht hebben om zelf te kiezen welke taal ze thuis spreken. De belangrijkste functie van taal is communiceren. Als ouders dikwijls het advies krijgen om een taal te spreken die niet hun moedertaal ...Meer info
10 tips om een spel uit te leggen aan anderstaligen
Een spel uitleggen aan kinderen en jongeren die nog volop bezig zijn met hun eerste stappen in het Nederlands: evident is het niet. Op de website van Wereldspelers vind je 10 tips die je op weg kunnen helpen. Traag en duidelijk ...Meer info
TO-TAAL - toolbox met methodieken rond talenbeleid
Het project TO-TAAL werkt aan het taalbeleid in Limburg, om zo leerlingen en leerkrachten te laten groeien in taalkracht en welbevinden. Binnen het project werkt een toolbox ontwikkeld, die naast theoretische achtergrond en tips & tricks ook 9 methodieken omvat die ...Meer info
Toetstaal - meerkeuzevragen - tips voor leerlingen en leerkrachten
Wanneer het tijd is voor toetsen of examens, is het zeker bij kinderen die het Nederlands nog volop aan het verwerven zijn van belang om goed te kijken naar hoe je als leerkracht je vragen stelt, en wat voor vragen ...Meer info
Toolkit 'Oefenkansen Nederlands: ouders betrekken en versterken'
Deze toolkit geeft inspiratie, praktische tips en ondersteuning aan secundaire scholen die een oefenkans Nederlands willen opstarten voor ouders. In een oefenkans Nederlands worden zoveel mogelijk spreekkansen gecreëerd, zodat deelnemers de kans krijgen om het Nederlands actief te oefenen. D...Meer info
Frans - Tous héros en français
Het Frans is een belangrijke taal in België, maar niet altijd een even makkelijke. Wil je Frans leren, dan moet je voldoende oefenen! Aan de hand van de oefeningen in het boek ‘Tous héros en Français’ krijgen de lee...Meer info
Trek je talige schoenen aan
Projectboek Het projectboek ‘Trek je talige schoenen aan!’ is een aanzet voor coördinatoren en animatoren van vrijetijdsinitiatieven om bewuster te worden van de talige (interactie)mogelijkheden binnen hun werking en die geleidelijk aan spontaan toe te passen. Het eerste deel ...Meer info
Tussen taal en blokkendoos
Leidraad voor goede gesprekken met ouders over meertalig opgroeien, spel en speelgoed Fiches voor gesprekken met ouders voor hulpverleners In 2006 stelde de werkgroep Meertalige kinderen de AMK (Anamneselijst Meertalige Kinderen) op. Deze lijst vormde een eerste initiatief om de diagnostiek ...Meer info
Nijverheid (TV/PV) - beeldwoordenboek
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Van basis naar secundair - infografiek in verschillende talen
De structuur van het secundair onderwijs in Vlaanderen, die is niet altijd even eenvoudig uit te leggen. Als je dat bovendien nog eens moet doen aan ouders, kinderen of jongeren die het Nederlands nog niet of onvoldoende onder de knie ...Meer info
Verder met rekenen: lespakket rekenen en wiskunde
Het lespakket ‘Verder met rekenen’ werd oorspronkelijk ontwikkeld voor docenten rekenen/wiskunde in klas 1 van de basisberoepsgerichte leerweg van het vmbo, maar kan ook zeer geschikt zijn voor anderstalige nieuwkomers die hun rekenvaardigheid nog verder kunnen of moeten ontwikkelen. Bestaande ...Meer info
Verkoop/Retail - beeldwoordenboeken
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Vertaalbibliotheek IN-Gent
De Vertaalbib is het online platform van IN-Gent, in het leven geroepen om jou als dienst- of hulpverlener te helpen bij het communiceren met anderstalige cliënten. Op deze website vind je vertalingen van allerlei documenten die relevant kunnen zijn v...Meer info
Vertaalfiches Klasse
Je wil laaggeschoolde en anderstalige ouders helpen om belangrijke informatie over onderwijs goed te begrijpen? De vertaalfiches over allerlei thema’s helpen je hierbij. Een vertaalfiche bevat een basisboodschap die elke school aan ouders geeft, in laagdrempelig Nederlands en in 9 ve...Meer info
Vertaling van basiswoorden en -zinnen in 8 talen - op basis van de GO4ty!
Scholen worden vaak geconfronteerd met instappende kleuters die thuis een andere taal spreken en het Nederlands nog niet beheersen. Bij hun start in de kleuterklas zijn ze nog volop bezig met de ontwikkeling van hun moedertaal. Op het moment dat ...Meer info
Visietekst taalstimulering en meertaligheid - Kind en Gezin
Sommige ouders hebben vragen over de taalontwikkeling van hun kind. Zeker in situaties waar de taalontwikkeling van kinderen niet zo vlot verloopt of wanneer ouders zich zorgen maken over hun kind. Ook in situaties waar de thuistaal niet het Nederlands ...Meer info
Visietekst Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS)
Spelen en spelen is twee. ‘Spelen’ is niet hetzelfde als ‘spelen op het speelplein’. Bij het spelen op het speelplein wordt er een concrete invulling gegeven aan hoe volgens de Vlaamse Dienst Speelpleinwerking (VDS) spelen het best wordt georganiseerd volgens de metho...Meer info
Voeding - beeldwoordenboek
Iemand die nog in opleiding is en niet of onvoldoende vertrouwd is met de typische termen van een bepaalde sector/beroep/vak, heeft soms moeite om het juiste woord voor een bepaald materiaal of een handeling te gebruiken en te ...Meer info
Voorlezen aan meertalige kinderen: tips
Voorlezen is iets waar zowel jonge als al wat oudere kinderen enorm van kunnen genieten. Het is meer dan enkel een leuk en gezellig moment van samenzijn: voorlezen heeft ook een positief effect op de taal- en leesvaardigheid van kinderen ...Meer info
Website Functioneel meertalig leren
Wil je weten hoe je meer uit je meertalige leerlingen kunt halen, en hoe je hun thuistalen een actieve plaats kunt geven in je lespraktijk? Dan kan functioneel meertalig leren misschien wel een antwoord zijn! ‘Functioneel meertalig leren’ werd als ...Meer info
Frans - Uitspraak van getallen en woorden oefenen
De uitspraak van het Frans verschilt op sommige punten duidelijk van die het Nederlands. Niet evident dus, maar tegelijk zijn er ook veel aanknopingspunten. Vaak ken je immers al een aantal typische uitspraken in het Frans, en het Nederlands heeft ...Meer info
Wie heeft er een çekiç?
Artikel Artikel over het omarmen van meertaligheid op school In dit artikel over meertaligheid krijg je een antwoord op volgende vragen: Waarom talensensibiliserend lesgeven? Werkt talensensibilisering wel? Hoe talensensibiliserend lesgeven?Meer info
Wiskunde - begrippenlijst
Anderstalige kinderen hebben het dikwijls moeilijk met rekentaal. Door begrippenlijsten in verschillende talen in te zetten, kunnen kinderen en jongeren sneller de rekentaal in de vingers krijgen, en zo ook hun Nederlands bevorderen. De iMAT (‘instrument Mathematics Anderstalig Thuistaal’) is een ...Meer info
11 x 5-minutentaalspelletjes
Heb je in je les enkele minuten over? Met deze tips voor taalspelletjes heb je ze zo gevuld.Meer info
Zin voor talen
Talensensibilisering en het taalportfolio in een meertalig onderwijs Meertaligheid is een belangrijke meerwaarde voor het individu en de samenleving. Dat is het vertrekpunt van dit boek, waarin twee Europese initiatieven worden voorgesteld die meertaligheid vanaf jonge leeftijd in het onderwijs ...Meer info
Zuurstof voor taalbeleid en (ex-)OKAN
Op deze website van de pedagogische begeleiding van Katholiek Onderwijs West-Vlaanderen verzamelt Barbara Axters allerlei documenten en materialen rond visievorming, taalbeleid en taalondersteuning voor taalzwakke leerlingen en nieuwkomers. Enkele onderdelen van de website zijn enkel intern toegankelijk, maar veel zaken ...Meer info